کلسیم (Ca)
کلسیم از عناصری است که در تغذیه گیاهی کمتر به آن پرداخته شده است. کلسیم به عنوان تنظیم کننده ی تعادل و تناسب مواد غذایی در گیاه و نیز عنصری حیاتی برای تولید محصولات با کیفیت کشاورزی است. نیتروژن، فسفر و پتاسیم که تقریبا به طور منظم در باغات و کشتزارها استفاده می شوند، پایه ی تولید را تشکیل می دهند و استفاده از کلسیم، به شکل نیترات کلسیم، می تواند کمک زیادی به ایجاد تعادل در مصرف ازت و فسفر و پتاسیم مصرفی داشته و باعث افزایش میزان محصول در کنار افزایش کیفیت آن شود. کلسیم در گیاه تقریبا بی حرکت است. این عنصر در برگ های پیر تجمع یافته و به برگ های جوان یا میوه های در حال رشد غده ها و یا ریشه ها، منتقل نمی شود. اگر محلول پاشی ترکیبات معمولی کلسیم فقط روی برگ ها انجام شود ممکن است، میوه ها و اندام های تازه روییده علایم کمبود کلسیم را نشان دهند، زیرا کلسیم در برگ های محلول پاشی شده باقی مانده و منتقل نشده است. در سیب زمینی موثرترین راه برای حرکت دادن کلسیم به سمت غده های در حال رشد، استفاده از نیترات کلسیم، همراه آبیاری است. کلسیم به دلیل تحرک کم در گیاه، با سلول های گیاهی مزدوج می شود تا همراه آنها بماند. بنابراین تامین کلسیم برای سلول های در حال تولد بسیار مهم است. اگر در این مرحله کلسیم تامین نشود، به زودی علایم کمبود کلسیم در بافت های جدید دیده خواهد شد. بنابراین استفاده از ترکیبی که بتواند به عنوان یک منبع مطمئن تامین کلسیم ایفاء نقش کند، در زمان رشد رویشی گیاهان و رشد میوه بسیار مهم است. بخشی از کلسیم به جای مولکول های سدیم در خاک نشسته و خاک را از شوری زیاد و بی ساختاری، رها می سازد. در این حالت ریشه ها به خوبی در خاک نفوذ می کنند، خاک نمی بندد و در کشت گیاهان ریشه ای و گیاهان غده ای از ایجاد خسارت به محصول، به میزان چشمگیری کاسته خواهد شد. همچنین مصرف کلسیم در گیاهان باعث کاهش خسارت ناشی از:
- بیماری پوسیدگی گلگاه در گوجه فرنگی، فلفل و خیار
- بیماری پیسک در گوجه فرنگی
- نکروزه برگی در خانواده کلم
- سیاه شدگی وسط چغندر قند
- تلخک سیب (بيتر پیت)
- پوسیدگی گلگاه زیتون
- شکافتن(cracking) در گیلاس و شلیل
با توجه به شرایط اقلیمی ایران و قدرت تحرک کم کلسیم در گیاه، محلول پاشی دز های بالا برای نیترات کلسیم عموما توصیه نمی شود ولی در صورت نیاز، میتوان نیترات کلسیم را حداکثر با دز ۲ در هزار بر روی میوه ها در شرایطی که هوا خنک باشد محلول پاشی نمود. لازم به ذکر است که جهت کاهش ریسک، باید شرایط رطوبتی مناسب برای ریشه تامین شده باشد. از انواع محصولات حاوی کلسیم موجود در سبد شرکت بیدار رشد می توان به کلاتهای کلسیم بر و کلسیم منیزیم اشاره نمود.
